Bột sau khi đánh nhuyễn sẽ được đổ vào đài làm bằng lá chuối rồi được đặt vào chiếc rọ làm bằng nan tre vót mỏng; tiếp đến là đem vào lò hấp cách thủy đến khi dùng đũa đâm vào bánh mà bột không trào ra là được. Bánh chín thì nhanh tay vớt ra và rắc lên bề mặt ít mè đã rang chín rồi mang ra phơi nắng đôi ba hôm để làm khô bánh.

Trong những món ăn ngày Tết của người Quảng Nam cũng như trong những mâm lễ cúng gia tiên ngày Tết cổ truyền thì không thể thiếu bánh tổ – thứ bánh đặc sản, bình dân nhưng hương vị lại hấp dẫn khi thưởng thức.

Bánh tổ được làm từ hai nguyên liệu chính là nếp và đường nhưng để bánh ngon, có vị ngọt thanh thì phải dùng những nguyên liệu hảo hạng nhất. Gạo nếp dẻo và thơm được vo sạch, phơi khô ráo rồi xay hoặc giã mịn như bột. Đường phải là loại đường bát nấu từ đường mía theo cách cổ truyền của Quảng Nam. Đường thắng kỹ, cho vào vài lát gừng, nấu đến khi dậy mùi thơm của gừng rồi đem lọc. Trộn đường và bột nếp với nhau, đánh thật kỹ. Quan trọng nhất là phải cho lượng bột đường làm sao để khi đã trở thành bánh thì không bị đặc cũng không bị nhão.

Bột sau khi đánh nhuyễn sẽ được đổ vào đài làm bằng lá chuối rồi được đặt vào chiếc rọ làm bằng nan tre vót mỏng; tiếp đến là đem vào lò hấp cách thủy đến khi dùng đũa đâm vào bánh mà bột không trào ra là được. Bánh chín thì nhanh tay vớt ra và rắc lên bề mặt ít mè đã rang chín rồi mang ra phơi nắng đôi ba hôm để làm khô bánh.

Ổ bánh tổ Quảng Nam không thể thiếu trong mâm cơm cúng

Thường thì không ai gọi là cái hay chiếc bánh tổ, mà sẽ gọi là ổ bánh tổ. Bề ngoài bánh nhìn như một chiếc bát, được bọc bằng lớp lá chuối dày có màu trắng, ngà, cà phê sữa, hoặc đen tùy từng loại và lượng đường dùng để làm nguyên liệu chế biến. Mùi thơm của bánh tổ chính là hương gừng quyện trong hương vị bánh. Một điều đặc biệt là bánh tổ có thể để được lâu, ăn dần trong cả tháng.

Khi ăn, người ta có thể dùng dao bản to cắt bánh ra thành từng lát hình cánh cung rồi bày ra đĩa. Người dân Quảng Nam cắt bánh rất nghệ, họ dùng một sợi dây cước, một đầu cước ngậm miệng, một đầu cầm tay, xắn ngang ổ bánh tổ đang cầm trên tay kia thoăn thoắt.

Ngày nay, chỉ cần ra chợ ở Quảng Nam trong những ngày giáp Tết sẽ thấy bánh tổ được bày bán nhiều vô cùng. Bánh tổ vừa dẻo vừa ngọt, nên người Quảng thường hay nói vui với nhau là cho ông Táo ăn bánh tổ thì khi lên trời chầu, giọng ông sẽ ngọt, dẻo và báo cáo chuyện trần gian trong một năm qua suôn sẻ.

Cùng Danh Mục